Nr Konta (PLN) : PKO BP PL 37 1020 1042 0000 8602 0120 5236

Nr Konta (USD): PKO BP PL 56 1020 1042 0000 8502 0494 2159

BIC SWIFT: BPKOPLPW

 

kontakt@eleospolska.pl

Al. Solidarności 52, 03-402 Warszawa

+48 517 346 585

Obchody 120-lecia cerkwi św. Jana Klimaka na warszawskiej Woli i spotkanie integracyjne ELEOS

13 października 2025

W dniach 11-12 października br. warszawska prawosławna Parafia Św. Jana Klimaka na Woli obchodziła wyjątkowy Jubileusz 120-lecie istnienia miejscowej cerkwi pw. św. Jana Klimaka. Wybudowana w 1905 r. stała się perłą nie tylko miejscowego cmentarza, założonego w latach 30-tych XIX w., ale i całej Warszawy. Była i jest kustoszem prochów tysięcy Warszawiaków różnych wyznań: prawosławnych, starowierów, katolików, ewangelików, itp., złożonych w jej dolnej świątyni (np. fundator świątyni Arcybiskup Warszawski i Nadwiślański Hieronim Egzemplarski) i wokół jej murów. Tu obok prezydenta Warszawy Sokrata Starynkiewicza spoczywają Kozacy z armii Symona Petlury. Obok mogił ofiar Powstania Warszawskiego są groby pomordowanych dzieci z prawosławnego wolskiego sierocińca. Pomnik ofiar wielkiego głodu na Ukrainie lat 40-tych XX w. spogląda na pomnik pomordowanych na warszawskiej Woli w 1944 r. Tu spoczywając wszyscy Zwierzchnicy Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, liczni biskupi (w tym sprowadzeni z obczyzny naczelni kapelani Wojska Polskiego biskupi: Sawa Sowietow i Mateusz Siemaszko), oraz duchowni naszej Cerkwi. Wszyscy oni od 120 lat wsłuchują się w słowa modlitwy rozbrzmiewającej w świątyni św. Jana. Dzisiaj dodatkowo wpatrują się w kilkumetrowy, jubileuszowy krzyż wyświęcony w sobotę 12.10.

Cerkiew św. Jana to harmonijnie współistniejące przeszłość i teraźniejszość. Jubileuszowe uroczystości miały więc podobny charakter. Trwały dwa dni. Piątek 11.10. poświęcony był historii. O godzinie 11,00 rozpoczęła się konferencja naukowa poświęcona przeszłości prawosławia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem prawobrzeżnej Warszawy. Zaprezentowali się na niej:

- prof. Antoni Mironowicz, który omówił zagadnienie Unii Brzeskiej 1596 r. oraz jej dziedzictwa, następstw dawniej i obecnie,

- ks. diakon dr Andrzej Golimont, który przedstawił strukturę parafialną rejonu wolskiego od XIX wieku po dzień dzisiejszy;

Podsumowaniem konferencji był koncert muzyki cerkiewnej w wykonaniu Chóru Parafii Św. Jana Klimaka pod dyrekcją prof. Włodzimierza Wołosiuka.

Nad przebiegiem sesji naukowej czuwał ks. dr Tomasz Stempa, zastępca dyrektora Prawosławnego Metropolitalnego Ośrodka Miłosierdzia ELEOS oraz wykładowca Prawosławnego Seminarium Duchownego. Należy tu nadmienić, że uroczystości 120-lecia cerkwi św. Jana, wolska parafia realizowała we współpracy z ww. Ośrodkiem Miłosierdzia. Obie jednostki – parafia i ośrodek – od wielu już lat współpracują w dziele krzewienia miłosierdzia i charytatywnej aktywizacji warszawskiej społeczności. W ramach tych działań obok takich akcji jak: Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom, Wielkopostna Ofiara, w chwili wybuchu wojny w Ukrainie rozwinięto partnerską działalność pomocową. ELEOS realizował na terenie parafii takie programy jak: edukacyjne wsparcie uchodźców za pośrednictwem nauki j. polskiego, świetlice dziecięco – młodzieżowe, kursy zawodowe i rozwoju umiejętności, dofinansowywano spotkania szkoleniowe i integracyjne. Obchody jubileuszu 120–lecia również połączone były z akcją charytatywną. W ramach projektu "Zwiększenie Integracji Ukraińskich Uchodźców przez Szkolenia Językowe i Zawodowe", realizowanego przez ELEOS m. in. również na terenie wolskiej parafii, współfinansowanego ze środków Presbyterian Disaster Assistance przy wsparciu IOCC, przewidywano przeprowadzenie spotkania integracyjnego. W celu zwiększenia liczby uczestników oraz większej integracji ludności polskiej z ukraińską, postanowiono spotkanie to połączyć z jubileuszowymi uroczystościami. Dzięki czemu rozszerzono ofertę i jej różnorodność z czego skorzystało ponad 400 osób (w trakcie dwóch dni).

W niedzielę 12.10. w wolskiej parafii odbyły się 2 Boskie Liturgie: o godz. 7.00 oraz 9.00. Głównej Liturgii przewodniczył Jego Eminencja Wielce Błogosławiony Sawa Metropolita Warszawski i całej Polski w asyście Jego Ekscelencji Najprzewielebniejszego Grzegorza Arcybiskupa Bielskiego oraz miejscowych kapłanów i zaproszonego duchowieństwa (w celebracji uczestniczyło 11 kapłanów i 3 diakonów, którym modlitewnie towarzyszyło jeszcze 6 duchownych z Polski i Ukrainy).

Pomiędzy nabożeństwami Jego Eminencja dokonał poświęcenia pamiątkowego krzyża 120-lecia wraz z tablicą pamiątkową i jeszcze dwie tablice w przedsionku cerkwi św. Jana. Okolicznościowe kazanie wygłosił JE Abp. Grzegorz zwracając uwagę na znaczenie świątyni w życiu chrześcijanina, jako miejsca spotkania z Bogiem i bliźnim. Ekscelencja odniósł się ponadto do perykopy ewangelicznej mówiącej o miłości do nieprzyjaciół. Władyka zauważył, że miłować wszystkich dla upadłej ludzkiej natury jest rzeczą niemożliwą, lecz z pomocą łaski Bożej człowiek uwalnia się ze starych przyzwyczajeń i zaczyna czynić to, co wcześniej wydawało się niemożliwe.

Jubileuszowe nabożeństwo otrzymało wyjątkową oprawę muzyczną dzięki śpiewowi Chóru Parafialnego św. Jana Klimaka pod kierownictwem prof. Włodzimierza Wołosiuka oraz Chóru Młodzieżowego pod batutą p. Adama Tomaszewskiego.

Na koniec nabożeństwa głos zabrał J.E. Metropolita Sawa. Eminencja w swym słowie zwrócił uwagę wiernych na to, jak wiele parafia wolska przecierpiała na przestrzeni stu dwudziestu lat swej historii, zwłaszcza w okresie II wojny Światowej. Władyka podziękował wszystkim zaangażowanym w życie parafii, dawniej i obecnie, ze szczególnym uwzględnieniem kleru i ks. proboszcza Adama Misijuka. Eminencja nie zapomniał podkreślić charytatywnej działalności parafii, jej zaangażowania w pomoc wojennym uchodźcom z Ukrainy.

Kwestie uchodźcze dominowały w czasie spotykania po nabożeństwie. Obok podziękowań proboszcza ks. Adama kierowanych pod adresem Rady Parafialnej i różnych gremiów angażujących się w codzienne życie parafii wiele słów poświęconych było współpracy z ELEOS. Proboszcz przypomniał wspólne akcje pomocowe, ze szczególnym uwzględnieniem kończącego się projektu: "Zwiększenie Integracji Ukraińskich Uchodźców przez Szkolenia Językowe i Zawodowe", z którego skorzystało kilkadziesiąt osób z Woli (kursy językowe, poradnictwo zawodowe, szkolenia i dotacje). Podziękował społeczności uchodźczej za udział w jubileuszowym dwudniowym spotkaniu i zaprosił do kontynuowania świętowania poprzez integrację, na którą składały się: wystawa fotograficzna, poczęstunek w namiocie i na wolnym powietrzu, gry i zabawy dla dzieci i młodzieży, strefa dmuchańców (zjeżdżalnie przestrzenne wielogabarytowe), popcorn i słodkości, wspólne śpiewanie. Dla uczestników (300 osób w niedzielę i 400 w ciągu dwóch dni) przygotowano słodkie podarunki. Przedstawiciele parafii i wolontariusze ELEOS czuwali by każdy skorzystał z proponowanych atrakcji, zachęcali do integracji poprzez wspólną zabawę, rozmowy, wymianę poglądów.

Ks. Doroteusz Sawicki, dyrektor ELEOS, podziękował Parafii św. Jana za aktywność i zaangażowanie w dziele szerzenia chrześcijańskiego miłosierdzia i wsparcie braci uchodźców różnych narodowości. Docenił wieloaspektowość jej pomocowej działalności i nie szczędzenie środków i wysiłku na rzecz wsparcia potrzebujących w myśl ewangelicznej zasady „Bóg jest miłością i kto w miłości przebywa, ten przebywa w Bogu a Bóg w nim” (I J 4,16). Podziękował ponadto współorganizatorom projektu: Presbyterian Disaster Assistance i IOCC.

Podsumowaniem jubileuszu 120-lecia istnienia cerkwi św. Jana Klimaka na warszawskiej Woli i eventu integracyjnego były miłe, wspólnie spędzone chwile i deklaracje dalszej współpracy w dziele wspierania uchodźców i innych potrzebujących.

foto. ks. Tomasz Stempa, Witold A., Łukasz Troc

 

 

ELEOS POLSKA

wszelkie prawa zastrzeżone